Sztuka współczesna i nowy projekt edukacyjno-artystyczny klas 7

Uczniowie klas siódmych podczas lekcji Plastyki zrealizowali kolejny projekt edukacyjno-artystyczny. Tym razem działania młodzieży ukierunkowane były na zgłębienie tajników sztuki współczesnej – motywów i kierunków jej rozwoju, twórczych poszukiwań artystów, stających wobec nie lada wyzwania. Oto bowiem sztuka drugiej połowy XX wieku staje się nurtem zaangażowanym, przestrzenią, w której twórcy czują potrzebę komentowania otaczającej ich rzeczywistości, poddawania w wątpliwość roli, znaczenia i wartości sztuki w ogóle.

Nadchodzi czas, w którym od sztuki nie wymaga się już piękna, przyjemności i stwarzania widzowi okazji do metafizycznych przeżyć wynikających z kontemplacji. Artyści  poszukują nowych środków wyrazu, nowych form realizacji swoich wizji, czy twórczych potrzeb, nowych surowców, materiałów nietuzinkowych, będących też często gotowym produktem – danym widzowi do podziwiania obiektem twórczym. A wszystko to w myśl idei, by stworzyć nową jakość. Coś, czego dotąd nie praktykowano, nie wykorzystywano, nie przetwarzano… coś, czego dotąd nie nazwano sztuką!

 I tak, do powszechnej praktyki artystycznej wkraczają przedmioty gotowe, zabrane z otoczenia i nazwane dziełami sztuki. Obok ready mades pojawiają się też przedmioty znalezione włączane do artystycznych kompozycji, rozwija się junk art, czyli sztuka tworzenia z odpadów, opakowań, wszystkiego, co powszechnie uznawane za śmieci. Artystów współczesnych ogranicza jedynie wyobraźnia, a ta wciąż poszukuje nowych sposobów samookreślenie – pojawiają się wręcz pytania kiedy sztuka się kończy, czy jest nią wszystko… a może nic?

Współcześni artyści chcą szokować, zwracać na siebie uwagę, być w centrum zainteresowania odbiorcy – zmusić go do myślenia, zastanowienia, skłonić do jakiejkolwiek reakcji, włączyć go w uczestnictwo w sztuce, również jako jej myślący „element” – stąd kształtowanie się nowych form wypowiedzi artystycznej, takich jak instalacja, asamblaż, happening i performance.

Dwóm pierwszym przyjrzeli się szerzej nasi siódmoklasiści, podejmując próbę wcielenia się w artystów współczesnych, tworzących we wspomnianych nurtach wypowiedzi artystycznej.

Podczas lekcji Plastyki poznali podstawy teoretyczne, kontekst historyczny, główne założenia i najbardziej charakterystyczne dla danego kierunku dzieła, od których rozpoczęło się tworzenie w danym nurcie. Uczniowie podjęli próbę wykonania asamblażu z przedmiotów codziennego użytku lub materiałów wykonanych samodzielnie z różnych surowców. Pracując w parach lub niewielkich grupach stworzyli oryginalne prace, przedstawiające abstrakcyjne kompozycje, różne postacie, twarze, czy obiekty. Efekty pracy uczniów były zadziwiające!

Z kolei wyjątkową okazją do podjęcia próby stworzenia oryginalnej instalacji, stała się rocznica urodzin jednej z czołowych przedstawicielek tego kierunku, czyli Yayoi Kusama i to właśnie jej twórczości poświęciliśmy stworzoną jako podsumowanie projektu ekspozycję.

Na niepowtarzalność prac Yayoi Kusama wpływa wiele czynników, najważniejszy natomiast jest fakt, że rozpoznawalność stylu artystki (zagadkowe formy i wszechobecne kropki) wynika z jej natury psychicznej i ukształtowana została wskutek życiowych doświadczeń, których bagaż Kusama dźwiga po dziś, otwarcie o nich mówiąc.

Wzorując się stylem artystki, siódmoklasiści wykonali instalację złożoną z wielu pojedynczych elementów, nad którymi pracowali samodzielnie lub w parach – udało im się w całkiem ciekawy sposób zaaranżować przestrzeń kartonowych pudełek, tworząc w ich wnętrzach mini instalacje ze wspólnym motywem przewodnim, lecz odmiennymi koncepcjami realizacji. Połączone w jedną wspólną całość, zyskały nową jakość, co przy okazji wpisało się świetnie w główne założenia wielu nurtów sztuki współczesnej. W ten sposób wiedza teoretyczna została pięknie przełożona na działania praktyczne. Podczas lekcji powstał też malowany akrylami wizerunek artystki z charakterystyczną torebką, której projekt pochodzi ze współpracy Kusamy z marką Lui Viton. Uczniowie wykonali również plakaty poświęcone artystce, natomiast wiosenną ozdobą szkolnego korytarza stały się kwiaty malowane na styropianie, nawiązujące do stylu Kusamy.

22 marca japońska rzeźbiarka i performerka, określana jako „królowa kropek”,  obchodziła 95 urodziny. Jest obecnie najdroższą żyjącą artystką na świecie – w 2008 roku jedna z jej prac została sprzedana za 5,1 mln dolarów. Odznaczona Nagrodą Asahi oraz Praemium Imperialne, a także Orderem Kultury, Kusama jest niewątpliwie wyjątkową postacią w sztuce japońskiej i światowej.

Wszystkim chętnym do zapoznania się z faktami i ciekawostkami dotyczącymi życia i twórczości Yayoi Kusama polecam obejrzenie wystawy poświęconej artystce, która znajduje się na łączniku pierwszego piętra.

                                                                                                                      Kinga Laskowska-Szofer